Close
Ekşi Mayalı Mormiksli Ekmekler

Ekşi Mayalı Mormiksli Ekmekler

Hayranlık duyuyorum emek verilerek yapılan güzelliklere. Ekşi mayalı ekmekler de hayran olunası olanlardan benim için. Hissetmekle başlar ekşi mayayı anlamak. Dokunarak, koklayarak, gözlemleyerek adım adım ilerlesekte sonuç yine hayranlık. Her ekmekte saklı duygular, düşünceler, dualar…

Buğday unu, çavdar unu ve sarı sert buğday unu ile hazırladım hamuru.

%20 eşit beslenmiş (%100 hidrasyonlu) ekşi maya

%1.8 tuz

Mormiksi farklı ölçülerde kullanarak farklı renk tonları elde ediyorum. Fermantasyon ilerledikçe de renk yoğunlaşıyor fermantasyonun mucizesiyle.

Otoliz un ve su ile oldu.

Hamuru geliştirdikten sonra sepetlere alıp buzdolabına kaldırdım. Yeterince mayalanan hamurları taşta pişirdim.

Farklı ortamlar farklı sonuçlar demek. Bu yüzden hamuru kontrol ederek ilerlemek en doğrusu… Sağlıklı güzel günlere…


Mormiksli ekmek dilimleri


Mormiksli ekşi mayalı ekmek

Başka bir mormiksli ekmek: Ekşi Mayalı Mormiksli Ekmek

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlar

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlara Devam

Aynı Gün Hazırlayıp Pişirdiğim Ekşi Mayalı Ekmekler

@birgullehayat

Aynı Gün Hazırlayıp Pişirdiğim Ekşi Mayalı Ekmekler

Aynı Gün Hazırlayıp Pişirdiğim Ekşi Mayalı Ekmekler

Ekmekleri aynı gün içinde hazırlayıp pişirdim. Bir gün önceden hazırladığım ekşi mayamla hazırladığım hamurumu son paylaşımımda yayınlamıştım. Birinci fermantasyon ne zaman başlar ve biter başlığıyla. Ekşi Mayalı Ekmek Yaparken Birinci Fermantasyon Ne Zaman Başlar Ve Ne Zaman Biter?

Birinci fermantasyonun ardından tezgaha alıp dinlendirdikten sonra şekil verip banneton sepetlerine girdiler. Mayalandıklarında da taşta piştiler.


Sadece ekşi mayalılar


Ekşi mayalı ekmeğin dilimleri


Sıcacıklar


Fermantasyon sonrası tezgaha aldığım hamurun hali


Dördü bir arada

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlar

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlara Devam

Ekşi Mayalı Ekmek Notlarım

Ekşi Mayalı Karakılçık Köy Ekmeği Tarifi

Ekşi Mayalı Ekmekte Aradıklarım

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlara Devam

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlara Devam

Birinci fermantasyon çok önemli dedik. Bu süreç içinde fermantasyon süresi sıcaklığa bağlı olarak değişiklik gösterecektir. Hamurun hangi sıcaklık derecesinde ne kadar gelişiştiğini gözlemlemeliyiz. Farklı sıcaklıklarda süre de farklı olcaktır.
Hamur nasıl görünmeli?
Hacim kazanmış, üzeri baloncuk dolu ve dış bükey olmalı. Hamurun içinde bulunduğu kabı elimize alıp hafifçe salladığımızda bütün bir kütle olarak sallanmalı. Kabın altında ve yanlarında kabarcıklar görünmeli. Şeffaf bir kap kullanmak kabarcıkları görmemizi kolaylaştırır. Kabın kapağını açtığımızda tatlı meyvemsi kokmalı ekşi kokmamalı. Tabi bunlar güçlü ekşi mayayla başlıyor. Önceki adımları doğru uygularsak aradıklarımız bunlar.


Doğal unlarla yaptığım taşta pişen ekşi mayalı ekmek


Çıtır çıtırlar


Her yere saçılan çıtırık kırıntılar ve dilimler


Ekmek muhteşem kokuyor, meyvemsi ve tatlı.
Kızaran kabuktaki gözenekler

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlar

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlar

Ekşi maya beslendikten sonra ekmek yapmak için hazır durumda (aşağıdaki fotoğraf). Kenarlar bombeli üzeri baloncuk doluyken kullanıyorum. Genelde ne zaman kullanacağıma bağlı olarak eşit beslenmiş ( 1:2:2 veya 1:5:5 gibi) hazırlayıp kullanıyorum ekmek yaparken.
Çavdar unuyla beslenen mayalar ve hatta çavdar unundan yapılmış mayalar iyi gelişme gösterirler. Ancak ekşimenin olması kolaylaşır.
Tam buğday unları mayanın sevdiği besinlerle doludur. Tam buğday unundan yapılmış ekşi mayalar çavdar ekşi mayasına göre daha dayanıklıdır. Çavdar düşük proteinli un. Bu nedenle yapışkan bir hal alır hamur hazırlarken. Fermantasyon daha hızlıdır, hep kontrol etmek gerekli.
Aynı tarifi kullansak bile hava durumu sürekli değiştiği için sonuçlar da değişecektir. Tutarlı bir yol kat etmek fermantasyonu anlamakla mümkün.
İyi unlarla ekşi mayamızı güçlendirip geliştirerek başlamalıyız öncelikle. Onu tanırsak fermantasyonu anlamamız kolaylaşır. Güçlü ekşi maya, doğal unlar, doğal tuz ve kaliteli içme suyuyla oluşturulan ekmek hamuru, doğru teknik ve fermantasyonla geliştirilmeli.
Birinci fermantasyon çok önemli. Maya hamura karıştırıldığı anda başlar fermantasyon. Sepetlere alıncaya kadar devam eder. Ne zaman ne kadar olduğuna karar vermemiz fermantasyonu anlamamıza bağlı. Tıpkı ekşi mayayı anlamak gibi. Görsel ipuçları tecrübelerle gelir, ne kadar çok deneyip ortamımıza uyarlarsak o kadar geliştiririz kendimizi.
Gerçek şu ki; tarifini kaydettiğimiz ve yıllarca pek değişmeyecek bir kek tarifi değil ekşi maya ve ekşi mayalı ekmek süreci. Onu anlamakla başlar kaliteli ve doğal malzemelerle sürekli değişerek yolunu bulur. Ezber değildir hiç bir zaman. Formülü ezberlemek yerine onun nasıl oluştuğunu anlamaya çalışmak ve öğrenmek olmalı hedefimiz.
Tarifler tek başına yeterli olamaz. Biz ayarlama yapmalıyız hangi sıcaklıklarda mayamızın hangi oranlarda iyi geliştiğini bilmeliyiz. Nasıl mı; deneyerek. Bulunduğumuz ortama göre uyarlamak doğru gelişme için gerekli.
Tariflere odaklanırken en çok gözden kaçan şeylerden birisi sıcaklık. Sıcaklığı kontrol ederek fermantasyonu manipüle edebiliriz.
Bu gün hava soğuksa mayamı nasıl beslemeliyim?
1- Ilık su kullanarak (asla sıcak değil).
2- Hidrasyonu artırarak.
3- Hamuru üşütmeden (tıpkı bir bebeğe bakar gibi)
Sürekli değişen ve sonucu etkileyen çok faktör olduğunu unutmamalıyız.


Kullanıma hazır ekşi maya


Ekşi mayalı ekmekte en sevdiğimiz çıtır kırılgan çatlak dolu kabuk


Kızarmış çıtır kabuk ve yukarıda ki mayanın çalışmasından gelen kulak


Taşta pişti


Kullanıma hazır ekşi maya

Ekşi Maya Notları

Ekşi Maya Notları

Yeni tarifler ararken ekşi maya bakımını gözden kaçırdığımızı düşünüyorum. En çok sorulan soruların başında tarifler var. Oysa odaklanmamız gereken şey maya bakımı olmalı öncelikle.
Mayanın ne zaman ne kadar beslenmesi gerektiğini onu gözlemleyerek belirleyip ona uygun bir programla ilerlemeliyiz.

Farklı yoğunluklarda beslenen ekşi mayalar farklı zamanlarda gelişirler. Katı beslenen  mayalar likit beslenen mayalara oranla daha uzun sürede gelişirler. Bunlara dikkat ederek ilerlemek daha tutarlı sonuçlar elde etmemizi sağlar.

Kışın hava soğuduğunda ekşi mayanın yavaşlaması çok normal. Sıcaklık fermantasyonu etkileyen faktörlerden sadece biri. Kullandığımız unlar, yaşadığımız bölgenin iklimi, hidrasyon, rakım farkı, kullandığımız su gibi çok şey var etkileyen. Ekşi mayayı etkileyen faktörleri bilerek bir sonraki adıma karar vermemiz gerekiyor.

Maya besleme oranlarıyla mayamızı hazır olmasını istediğimiz zamana göre besleyip gelişme süresini ayarlayabiliriz.
1:2:2 besleme oranı (ekşi maya: su: un) 1:1:1 oranından daha yavaş gelişir. 1:2:2 oranında daha çok besin var ve bu besini tüketmek için ekşi mayanın daha fazla zamana ihtiyacı var diyebiliriz.
Neden yapıyoruz bu beslemeleri: Ekşi maya ona verdiğimiz yiyecekleri tükettiğinde asitler birikir. Beslemelerle asitlerden arındırmak gerekiyor. Her yeni besleme tazelenme mayanın hangi ortamda bulunduğuna bağlı olarak ekşi mayayı güçlendirir.
Ekşi mayayı buzdolabında tutarken haftada bir kez katı beslemek yeterli.
Ekmek yapmadan bir gün önce ekşi mayayı 2 veya 3 kere beslemek tazelemek iyi bir ekmeğin fırından çıkma garantisidir diyebiliriz (diğer bütün şıkların doğru yapıldığını varsayarsak).
Mutfakta veya oda sıcaklığında tutulan mayalar düzenli beslendiği sürece ekmek yaparken sadece miktarı artırmak için beslenerek kullanılabilir.

Mayayı gözlemleyerek ne zaman beslenmesi gerektiğini bilmeliyiz. Maya taze yoğurt gibi veya  meyvemsi tatlı kokmalı. Asitli kokuyorsa kullanmadan önce beslenmeli.
Ana maya miktarını az tutuyorum, beslemek daha kolaylaşıyor.
Ekmek fırından çok iyi kızarmış ve düzgün formda çıktığında mayaya gösterdiğimiz ilgiye değdiğini düşünüyorum. Hiç bir emek yoktur ki karşılıksız kalsın… Hatalarla, yeniden denemeler ve çalışmalarla buluruz kendi yolumuzu ekşi mayalı ekmek sürecinde.

Bazen ekmek yapmaya yeni başladığımda pişirdiğim ekmeklerin fotoğraflarına bakarak neler yaptığımı ve nasıl geliştiğimi görüyorum.

Fırından çıkan her ekmekte duyduğum heyecan hiç değişmeyen tek şey… Yöntemler, içerikler değişse de heyecan hep aynı. Merakla beklerim, ekmeği fırına koyduğumda ilk dakikalarda kabarma başlar. Saniyeler ilerledikçe yükselerek açılıp kulak oluştuğunda keyifle kızarmasını beklerim. Daha ekmek fırından çıkmadan hazırlayacağım yeni ekmekler için yeni buluşmalar başlar ekşi mayamla…


Baton kalıplarda pişen ekmekler
Ekmeklerin dördünü bir arada baton kalıplarda pişirdim. Hamur halleri yukarıda.


Çalışkan ekşi maya

@birgullehayat

Ekşi Mayalı Ekmek Notları 3

Ekşi Mayalı Ekmek Notlarım

Ekşi Mayada Gözden Kaçanlara Devam

Ekşi Maya Notları

Ekşi Mayalı Ekmek Yaparken Birinci Fermantasyon Ne Zaman Başlar Ve Ne Zaman Biter?

Ekşi Mayalı Ekmek Yaparken Otoliz Nedir Neden Yapılır?

Taşta Pişen Çıtır Kabuklu Ekşi Mayalı Ekmekler

Taşta Pişen Çıtır Kabuklu Ekşi Mayalı Ekmekler

Büyük bir hevesle yapmaya başladığım ekşi mayalı ekmekleri fırından çıkarana kadar merakla beklerim. O kadar çok değişken var ki kontrol etmemiz gereken.
  Denedikçe farklı sonuçlar gelişir tariflere eklenen. Bu ekmeklerin yanında ki minikler de aynı ekmek hamurundan hazırlandılar. Hidrasyon yüksek olunca ortam da sıcak olunca hamur kendini saldı. İlk hamuru hemen 8 parçaya  bölüp ciabatta şekli verdim. Diğer ekmek hamurlarını oval ekmek şekli verip bambu sepetlere koydum.
  Ekmekler fırına girdiklerinde ilk dakikalarda dümdüz oldular. Sonra kabarıp kulak oluşturdular her saniye değişerek.
Bu güzel çıtır kabuklu ekmekler en sendiğim şekilde nar gibi kızarıp incecik çatlaklarla doldular.
  Sürpriz minik ekmekleri de çok sevdik.
  Fermantasyonu ne kadar uzatabilirim denemesinde ciabatta şeklinde minikler yapmak …
Her yeni ekmek yanında sürpriziyle gelir ekşi mayanın bereketiyle, bir yol bulunur siz yapmak istedikten sonra…
  Ekmeklerin tadı tatlı aromalarla dolu, muhteşem kokuyorlar. Ekşi maya kullanarak ekşi olmayan ekmekler yapmak mümkün. İstediğiniz gibi lezzetler oluşturabilirsiniz. Bu sizin elinizde…


Ekmekler tel üzerinde soğutuldular


İncecik çıtır ekmek kabukları her yere saçılmış

@birgullehayat

Ekşi Mayalı Ekmekte Aradıklarım

Ekşi Mayalı Ekmekte Aradıklarım

Ekşi maya ekmek takıntılarım
Her zaman fırın taşında pişiririm ekmeklerimi.
Önce ekmeğin kabuğuna bakarım, nar gibi kızarmışsa ve üzerinde kendine has dokusuyla çok iyi açılarak kulak oluşturmuşsa, sıralı açılımın oluştuğu (önce açılan kısım koyu renk, sonra açılım devam ettiğinde oluşan kısım ise daha açık renk olur) çıtır çıtır incecik bir kabuk bize doğrularımızı anlatır.

Öncelikle mayanın doğru beslendiğini, fermantasyonun doğru yönetildiğini, hidrasyonun doğru olduğunu, ekmeğin doğru zamanda fırına girip doğru sıcaklıkta pişirildiğini anlarız.

Nar gibi kızarmış ve açılıp tavşan kulağı oluşturmuş ekmeklerin içi de çok iyi pişmiştir.

Taşta pişerken ekmeğin kokusu kabuğa iyice sinmiş karakterini oluşturmuştur ekşi mayalı ekmeğin. İç dokusu da gözenek gözenekse, o ince kabukta bile minik kabarcıklar oluşmuşsa, ekmek bıçakla kesildiğinde çıtırtılar eşliğinde kabuklar etrafa saçılıyorsa,  sınavı geçerler.

Benim sıralamam böyle ancak  daha bir çok başlık sıralanabilir ekşi mayalı ekmekle ilgili. Bunlar ekmek yaptıkça oturur zamanla, saate bakmadan mayayı hamuru tüm duyularımızla gözlemleyerek hissederek ilerleriz ekmeklerimizi daha da geliştirmek için.

Katkısız un
Maya
Su (içme suyu)
Doğal tuz

Ruşeymli Ekşi Mayalı Ekmekler

Katı Ekşi Mayalı Ekmek Notlarım

Ekşi Mayalı Günlük Kolay Ekmek

Ekşi Mayalı Ekmek Yaparken Dikkat Ettiklerim

Ekşi Mayalı Ekmek Yaparken Birinci Fermantasyon Ne Zaman Başlar Ve Ne Zaman Biter?

Mayam Ekşi Mayalı Ekmeğim Ve Ben

@birgullehayat